10 فناوری که فنا شد(2)

هر فناوری و ایده جدیدی، برای اینکه ایده های مشابه را کنار بزند و خود را در دل مردم جا کند، کار سختی در پیش دارد. در دنیای فناوری اطلاعات و ارتباطات هر روز شاهد جدال سختی بین فناوری های رقیب هستیم. از کل کل همیشگی پلی استیشن و ایکس باکس و رقابت ویندوز و مکینتاش گرفته تا نبرد بین بلو – ری سونی و HD DVD توشیبا، بعضی از فناوری ها رقیب خود را ضربه می کنند و به راحتی به انتخاب شماره یک مصرف کنندگان تبدیل می شوند. گاهی هم یک فناوری زیر سایه دیگری همچنان به حیات خود ادامه می دهد؛ به امید آنکه روزی رقیب را از تخت پادشاهی پایین بکشد. از این گذشته دنیای رقابت، دنیای بی رحمی است و همیشه فناوری های برتر باقی نمی مانند و گاهی زیر پای حریف به ظاهر کوچک خود له می شوند. در این گزارش به بررسی 10 فناوری، نرم افزار و سخت افزار می پردازیم که در طول زمان تاب نیاوردند و قافیه را به رقبا باختند.

قسمت اول

5- آمیگا

توضیح: سری کامپیوترهای خانگی که در دهه 80 و اوایل دهه 90 میلادی ابتدا به وسیله شرکت کمودور فروخته می شد.

 ویژگی: امکانات چند رسانه ای و مولتی تسکینگ برجسته. آمیگا در دوره ای مولتی تسکینگ را راه انداخت که کامپیوترها از این قابلیت بی بهره بودند.

دلیل باخت؟ کامپیوترهای خانگی و تا حدی هم مک، و شاید حتی Atari ST بی آزار. به عبارت ساده تر هر پلات فورمی که ذره ای بیشتر از آمیگا فروش داشت.

چرا باخت؟ شرکتی منحوس به نام "کمودور". شاید کمودور بیش از هر شرکتی در دهه 80 میلادی سیستم کامپیوتری فروخت. اما واقعا نمی دانست چه محصولی می فروشد. آمیگا طرفداران خود را داشت، اما مساله این بود که کمودور با تبلیغات و شعارهای مضحک و استراتژی های احمقانه خود برای آمیگا در عمل باعث ضد تبلیغ می شد.

4- لینوکس

توضیح: یک سیستم عامل کدباز که به وسیله لینوس توروالدز دانشجوی فنلاندی در سال 1991 نوشته شد.

 ویژگی: سیستم عاملی با ثبات، سیستم کامپیوتری مورد نیاز ضعیف، در امان بودن از مشکلات امنیتی ویندوز، شخصی سازی بی نهایت، مناسب برای همه نوع کاربری از سرور گرفته تا تلفن همراه، مثال درخشان یک پروژه منبع باز که دنیا را تغییر داد.

دلیل باخت؟ سیستم عامل متن بسته ای به نام ویندوز.

چرا باخت؟ لینوکس پروژه شخصی یک دانشجوی فنلاندی بود و در زمان خود موفق شد بیش از خوره های کامپیوتر، توجه عموم را به خود جلب کند. اما با نزدیک شدن به اوایل دهه 90 همان داستان تکراری برای لینوکس هم اتفاق افتاد. مایکروسافت سیستم عاملی عرضه کرد که اساسا بازار خیلی از پلات فورم های خوش آتیه مثل لینوکس را کساد کرد. علاوه بر این، لینوکس مدت ها قبل 90 درصد راه تبدیل شدن به سیستم عاملی با ثبات و آسان را طی کرده بود تا همه کاربران بدون تمرین چندانی به کار مسلط شوند، اما 10 درصد باقیمانده مشکل اصلی لینوکس بود.

3- بتامکس

توضیح: فرمت نوار ویدیویی سونی که اواسط دهه 70 میلادی غوغایی در بازار دستگاه های VRC به پا کرد.

ویژگی: کاربران و علاقه مندان حرفه ای صنعت سینما و ویدیو در آن زمان جانب بتامکس را گرفتند. فرمت ویدیویی سونی کیفیت تصویر بالاتری داشت و برای نخستین بار از صدای hi-fi پشتیبانی می کرد.

 دلیل باخت؟ VHS. فرمت رقیب بتامکس که IVC آن را عرضه کرده بود  در ابتدا محکوم به شکست برابر فرمت سونی بود.

چرا باخت؟ نقطه ضعف اصلی بتامکس را اصولا محدودیت زمان پخش می دانند. ابتدا فقط یک ساعت فیلم روی بتامکس را ارتقا داد، اما VHS قاب بزرگ تری داشت و از نظر زمانی همیشه یک گام از رقیب خود جلوتر بود. فیلم های آن زمان روی VHS یک نوار بود، اما روی بتامکس معمولا به دو نوار می رسید. از این گذشته شرکت های بیشتری دستگاه های پخش VHS می ساختند که به کاهش قیمت این فرمت و بازار پرفروش تر منجر شد. بتامکس هر چند به یک استاندارد حرفه ای جدید در صنعت ضبط و پخش تبدیل شد، اما در بازار مصرف قافیه را باخت و تا امروز از آن با عنوان یک فناوری برتر یاد می کنند که توسط حریف ضعیف خود ضربه فنی شد.

2- AMD

توضیح: دومین تولید کننده بزرگ تراشه و محصولات جانبی آن در جهان که حدود 5/11 درصد کل بازار تراشه را در اختیار دارد.

ویژگی: بعضی از پردازنده های AMD در مقایسه با پردازنده های مشابه اینتل عملکرد برتری داشته اند، مثل پردازنده های اتلون و اپترون. AMD حتی اگر پردازنده هایش بهتر هم نباشد، حداقل رقابت را در بازار تراشه ها که اینتل با 5/88 درصد در آن فرمانروایی می کند به راه انداخت.

دلیل باخت؟ اینتل.

چرا باخت؟ اولین چیزی که خود AMD به زبان می آورد استراتژی های فروش نابرابر شریک سابق و رقیب کنونی خود در فروش محصولاتش است. AMD سال 2005 اینتل را به نقض قوانین ضدانحصاری متهم کرد و دادستان نیویورک هم ظاهراً بر این ادعا صحه گذاشت. از سوی دیگر شرکت ها و مصرف کنندگان بدبین به اشتباه گمان می کنند تراشه های اینتل سازگاری بیشتری دارند، اما حقیقت این است که برای تراشه های اینتل در مقایسه با هر قطعه دیگری در دل یک کامپیوتر بازاریابی بیشتری صورت گرفته است. AMD امسال سی و پنجمین سال بازنده بودن خود را جشن گرفت.

1- فایر فاکس

توضیح: یک مرورگر اینترنتی منبع باز که کد اصلی آن بر پایه ناوبر Netscape بنا شده است. فایرفاکس محبوبترین مرورگر اواسط دهه 90 بود.

ویژگی: کاربرای آسان، هزاران پلاگ – این که مرورگر را بر اساس نیاز کاربر کاملا شخصی می کند، دور بودن از حملات گسترده هکرها که نقاط ضعف IE را نشانه می گیرند، پشتیبانی برجسته و به روز از استانداردهای وب و امکانات نوآورانه مانند AwesomeBar. اما فایرفاکس به این دلیل بازنده شماره یک ماست که موفق شد سال ها پس از آنکه همه اینترنت اکسپلورر را یگانه مرورگر دنیای کامپیوتر می دانستند و سهم آن نزدیک به صددرصد رسیده بود، توانست رقابت را در بازار مرورگرها دوباره زنده کند. با اینحال فایرفاکس هنوز یک بازنده پر افتخار است.

دلیل باخت؟ اینترنت اکسپلور مایکروسافت، مرورگر پیش فرض کامپیوترهای شخصی که هنوز هم بیشترین سهم بازار مرورگرها را در اختیار دارد.

چرا باخت؟ فایر فاکس یک بازنده واقعی است. از زمانی که سهم اینترنت اکسپلورر با اقدامات انحصار طلبانه و حقه های دیگر مایکروسافت بالا کشید، فایرفاکس افت کرد. فایرفاکس حتی الان هم الان هم با آن همه سرو صدایش یک بازنده است و برای اینکه از IE سبقت بگیرد راه درازی در پیش دارد.

جالب است بدانید فایرفاکس ابتدا قفنوس (Phoenix) نام داشت، اما به دلیل مشکل در ثبت نام آن به Firebird تغییر نام داد و سرانجام فایرفاکس نامیده شد.